Legnicka Fabryka Fortepianów i Pianin (LFFP, “Legnica”)

Fabryka ta była największym powojennym zakładem produkującym instrumenty klawiszowe w Polsce. Powstała na bazie fabryki Eduarda Seilera z dołączeniem innych zakładów legnickich: Liehra, Frickego i Stammitza. Lecz rodowód LFFP nie sięga jedynie fabryki Seilera, czy też innych legnickich warsztatów. Po dwóch latach od rozpoczęcia prac do fabryki w Legnicy dołączono mienie i urządzenia ze zlikwidowanej fabryki w Brzegu, która rozpoczęła produkcję tych instrumentów natychmiast po ukończeniu wojny, a więc na 2 lata przed Legnicą. Do Legnicy przeniesiono również jej dyrektora, Adama Noworytę. Kto wie, czy ta gałąź rodowa nie była dla LFFP istotniejsza! 

Produkcję rozpoczęto po wojnie w roku 1947. Na początku produkcji wytwarzano również fortepiany (patrz zdjęcie poniżej; źródło – www.fotohistoria.pl), co, ze względu na stosunkowo słabo opisane zdjęcie, być może jednak się odnosi do fortepianu produkcji fabryki w Brzegu: oraz – co jest jeszcze ciekawsze i w warunkach PRL niezwykłe – być może fisharmonie (patrz zdjęcie). W tym przypadku nie można z kolei wykluczyć, że w ramach “osiągnięć Polski Ludowej” prezentowano nie tyle fisharmonię nowej, komunistycznej produkcji, co instrument przejęty w drodze upaństwowienia fabryki fisharmonii w Lwówku Śląskim. Zresztą, co władzom przeszkadzało wyjąć pierwszy lepszy instrument z kościoła i wyeksponować go jako wytwór socjalistycznego przemysłu muzycznego?

Zdjęcie fortepianu wyprodukowanego na LFFP pochodzi ze stycznia 1949, kiedy jeszcze istniała fabryka w Brzegu. Mimo to, fortepian na zdjęciu (nieznanej marki) przypomina brzeski “Polonus”. Nie można też całkowicie wykluczyć błędu w opisie zdjęcia – celowego czy przypadkowego.

Legnica, LFFP, styczeń 1949. Po prawej widoczna jest dwumanuałowa fisharmonia, którą “wykańcza” pracownik fabryki.

Ciekawostką również jest bogato rzeźbiona rama żeliwna pianina. Kto kiedyś widział takie w “Legnicach”?

Tutaj również widać rzeźbienia na ramie. Co to, Seiler czy brzeski Schuetz? U późnego Seilera w miejscu rzeźbień były wykazy miast i dat, zatem raczej nie są to odlewy jego fabryki.

Jednak powyższy mój wywód nie wyczerpuje tematu produkcji fisharmonii w Legnicy. Posiadam świadectwa, iż pojedyncze instrumenty produkowano właśnie w Legnicy, właśnie po wojnie. Ciężko dziś oszacować skalę tego zjawiska, niemniej jednak sam jego fakt należy uznać.

Jak wynika z załączonych zdjęć, produkcja legnickiej fabryki cieszyła się uznaniem na propagandowej Wystawie Ziem Odzyskanych we Wroclawiu (1948). Powstaje zatem szalona myśl, czy nie na potrzebę tej właśnie wystawy owa fabryka została zaledwie rok wcześniej uruchomiona… Jak by tam ni było, po zakończeniu wrocławskiej wystawy to właśnie na Legnicę postawiła władza ludowa, likwidując fabrykę w Brzegu.

Prawdopodobnie, fabryka w Legnicy przejęła w sierpniu 1947 roku (po powstaniu ZZPM – “Zjednoczonych Zakładów Przemysłu Muzycznego”) urządzenia i mienie innych byłych niemieckich zakładów produkujących fortepiany i pianina, a mianowicie wspomnianych już wyżej legnickich fabryk Frickego, Liehra czy Stammitza; Olbricha z Kłodzka (słynny producent bardzo dobrych, do dzisiaj spotykanych pianin marki “Olbrich – Glatz”) oraz fabrykę fisharmonii M. Schlaga z Lwówka Śląskiego.

W oficjalnej nazwie fabryki można odnaleźć ciekawą tautologię, widniejącą na fabrycznej dokumentacji: “Legnicka fabryka fortepianów i pianin “Legnica” w Legnicy”.

Numery seryjne legnickich pianin.

Co-nieco o produkcji pianin w PRL i o ich jakości.

W latach 1960-ych w legnickiej fabryce zaczęto produkcję pianin przeznaczonych na eksport. Dziwnym jednak trafem gros tej produkcji pozostał w Polsce, gdzie i dzisiaj jest dostępny na różnych aukcjach. Wytwarzano wówczas pianina marek Offberg, LindberghBalthür (Balthur) (te trzy marki – wspólnie z “Calisią”), później Rosenbach, RavensteinSchillmayer oraz Th. Betting. Ta ostania nazwa, historycznie związana z Kaliszem, została przez LFFP wykupiona w roku 1992 na potrzebę eksportu swoich instrumentów. Co ciekawe, pod marką Th. Betting w latach 1990-ych i późniejszych produkowano nie tylko pianina, ale i fortepiany (tych ostatnich powstało ok. 20 sztuk).

Na rynek amerykański dostarczano pianina marki “Schirmer & Son”, zrobione w Legnicy, choć znane są również instrumenty tej marki wyprodukowane w innych krajach. Te instrumenty być może produkowano w Legnicy do roku 2000, przez bliżej nieznany mi podmiot prywatny.

Do limitowanej serii należała również marka legnickich pianin “Chopin”.

Porzucone klawiatury w byłej fabryce legnickiej. Nikt nigdy na nich nie zagra… Zdjęcie z roku 2012, bezczelnie zapożyczone przeze mnie z flickr.com, autorstwa użytkownika Urbexosaurus.

Statystyka fabryki:

  • Lata działalności: 1947-1998
  • Na bazie zakładów: Eduard Seiler, Karl Fricke, Franz Liehr, Hermann Stammitz, [Olbrich & Co.], [M. Schlag], Fabryka Pianin i Fortepianów w Brzegu
  • Liczba wyprodukowanych instrumentów, ok.: 163.000
  • Rodzaje produkowanych instrumentów: pianina (1947-98 lub do 2000), fortepiany (1947?-1949?, ok. 1995-98), fisharmonie? (1947?-1949?)
  • Marki produkowanych instrumentów: Legnica, Balthur, Lindbergh, SchillmayerOffberg, Rosenbach, RavensteinChopinTh. Betting, WagnerSchirmer & Son (pianina), Th. Betting (fortepiany).

Zapytania z wyszukiwarki, prowadzące na tę stronę:

  • pianino legnica (103)
  • pianina legnica opinie (37)
  • pianino lindbergh (22)
  • lindbergh pianino (21)
  • legnicka fabryka fortepianów (10)
  • polskie pianina (9)
  • fabryka pianin legnica (9)
  • legnica producent instrument (9)
  • pianino legnica nowe cena (9)
  • lindbergh pianina (9)
  • pianino rosenbach (9)
  • legnica fabryka pianin (8)
  • lindberg pianino (8)
  • legnicka fabryka pianin (7)
  • lffp legnica (7)
  • fabryka legnica (7)
  • pianino legnica nowe (6)
  • pianino lindbergh opinie (6)
  • pianino lideghberg (6)
  • pianino louis zawicki opinie (6)
  • opinie pianino legnica (6)
  • fabryka fortepianow egnica (6)
  • fabryka fortepianów legnica (6)
  • legnica balthür (5)
  • stroiciel pianin legnica (5)
  • fortepian in legnica (4)
  • zakład produkcji pianin (4)
  • polska fabryka pianin (4)
  • Pianino marki Legnica (4)
  • pianino balthur opinie (4)
  • pianino lindberg (4)
  • historaia pianin i fortepianów w legnicy (4)
  • nowe pianino legnica (4)
  • pozostałości po pianinie legnica (4)
  • zakład produkcji pianin w polscer (3)
  • piano lindbergh (3)
  • pianino legnica 1979 offberg cena (3)
  • pianino calisia lindberg (3)
  • fortepian legnica cena (3)
  • 1 pianino legnica opina (3)
  • opinie o pianinach legnica (3)
  • pianino Balthur wyprodukowane w Legnicy w 1979 (3)
  • fabryka pianin Legnica Lindbergh (3)
  • pianino-legnica-lindbergh (3)
  • http Fabryka pianin Legnica (3)
  • pianino legnica fisharmonia (2)
  • pianino t h betting opinie (2)
  • pianino rosenbach opinie (2)
  • pianino Legnica M-98B (2)
  • pianino legnica czy calisia (2)
  • louis renner 1939 i fortepiany fibiger (2)
  • pianino nowe polskiej produkcji (2)
  • pianina legnica niemcy (2)
  • opinie o pianinie legnica (2)
  • lindsberg to calisja czy legnica (2)
  • polskie fabryki produkujące fortepiany (2)
  • fortepian legnica biały (2)
  • powojenna legnica (2)
  • pianino lindbergh gdzie rok produkcji (2)
  • Polskie pianino fabryka (2)
  • fabryka fortepianów w legnicy (2)
  • spis pianin legnica produkcja (2)
  • legnica (2)
  • legnica budowa fortepian (2)
  • legnica fabryka (2)
  • legnica fabryka fortepianów (2)
  • legnica rosenbach (2)
  • budowa pianin (2)
  • legnica pianino spis eksportowych (2)
  • defil Legnica (2)
  • fabryka fortepianów legnica dyrektorzy (2)
  • produkcja fortepianów (2)
  • fabryka pianin i fortepianów legnica (2)
  • pianino legnickie (1)
  • szkice pianin (1)
  • pianino legnica rzeszów (1)
  • pianino z legnicy opinia (1)
  • właściciele fabryki fortepianów w legnicy (1)
  • легница (1)
  • rynek przemyslowyj w legnice (1)
  • rosenbach pianino (1)
  • pianino-legnica-nowe-cena (1)
  • polskie fabryki piano (1)
  • pianinolegnica (1)
  • polska fabryka fortepianów (1)
  • pianino producent legnica (1)
  • polskie pianina legnica (1)
  • pianino Lindergh opinie (1)
  • polskie pianino marki legnica (1)
  • pracownicy legnickiejfabrykifortepianowipianin (1)
  • producent pianina legnica (1)
  • pianino lindberg legnica (1)
  • produkcja pianin i fortepianów w legnicy (1)
  • pianino legnica śląskie (1)
  • calisia zzpm fortepian (1)
  • fabryki w polsce (1)
  • fortepian polonus cena (1)
  • franz liehr pianino rok produkcji (1)
  • historiafabrykilegnica (1)
  • Ile Kosztuje nowe Pianino legnica balthur (1)
  • katalog organów schlag (1)
  • kiedy fabryki zaczely produkowac pianino (1)
  • koszt strojenia pianina Legnica (1)
  • legnica - fortepiany (1)
  • fabryki liegnitz (1)
  • fabryki instrumentów muzycznych w polsce (1)
  • fabryki fortepianu legnica w polsce (1)
  • czy jest teraz w polsce fabryka fortepianów (1)
  • fabryka fortepianów legnica adres (1)
  • fabryka fortepianow liehr (1)
  • fabryka fortepiaow legnica (1)
  • fabryka instrumentów w polsce (1)
  • fabryka pianin legnica forum (1)
  • fabryka pianin legnica z czego jest zrobiona (1)
  • fabryka pianin w lefnicy (1)
  • Fabryka w legnicy (1)
  • legnica fabryki (1)
  • Legnica fisharmonia (1)
  • nowe polskie pianina (1)
  • opinie o pianienie legnica (1)
  • pianina franza liehra (1)
  • pianina legnica fabryka (1)
  • pianina legnicka (1)
  • pianina Linbergh (1)
  • pianina lindber (1)
  • pianina lindbergh (1)
  • pianino legnica - wrocław (1)
  • nowe pianino legnica cena (1)
  • nowe fabryki w legnicy (1)
  • nieznana marka pianina (1)
  • legnica i rosjanie (1)
  • legnica produkcja pianin (1)
  • legnicka fabryka fortepianów i pianin lffp ulica (1)
  • legnicka fabryka instrumentów lutniczych (1)
  • lffp (1)
  • lffp piano legnica (1)
  • lindberg to pradukacja pianin polska (1)
  • lindbergh pianino opinie (1)
  • lrgnica lindbergh opinie (1)
  • pianino Legnica czereśnia (1)

  1. Pingback: Legnica vs. Calisia | Ars Polonica

  2. Pingback: Wasze pytania: polskie pianina i fortepiany | Ars Polonica

  3. Pingback: Fabryka Pianin i Fortepianów w Brzegu | Ars Polonica

  4. Pingback: Numery seryjne pianin „Legnica” | Ars Polonica

  5. Pingback: Produkcja pianin i fortepianów w Legnicy przed 1945 rokiem | Ars Polonica

  6. Pingback: Kaliska Fabryka Fortepianów i Pianin (KFFP, „Calisia”) | Ars Polonica

  7. Pingback: Wykaz fisharmonii polskich | Ars Polonica

  8. Pingback: Dolnośląska Fabryka Instrumentów Lutniczych w Lubinie („Defil”, DFIL) | Ars Polonica

  9. Pingback: Przyczynek do budownictwa fortepianów w powojennej Polsce | Ars Polonica

  10. Pingback: Wasze pytania: producenci i marki pianin | Ars Polonica

  11. Pingback: Chińskie fortepiany i pianina | Ars Polonica

  12. Pingback: Pianina wschodnioniemieckie: powiedzmy głośno NEIN! | Ars Polonica

  13. Pingback: Fortepiany i pianina, które polecam… lub nie | Ars Polonica

  14. Pingback: Niemieckie budownictwo fortepianowe na Ziemiach Odzyskanych i Uzyskanych w 1945 roku | Ars Polonica

  15. Pingback: Jak Betting trafił do Legnicy, albo Piszmy historię na nowo! | Ars Polonica

  16. Pingback: Jakie pianino wybrać? | Ars Polonica

  17. Pingback: Koniec „Legnicy”: „Th. Betting” i żywot po śmierci | Ars Polonica

  18. Pingback: Produkcja pianin i fortepianów w Polsce | Ars Polonica

  19. Pingback: Przykrych słów kilka | Ars Polonica

  20. Pingback: Marki pianin: lepsze i gorsze | Ars Polonica

  21. Pingback: Cena popularności | Ars Polonica

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *