Ciąg dalszy artykułu o temperacji.
Część III. Tło historyczne i praktyczne wykonawstwa Bacha na instrumentach klawiszowych Czytaj dalej
Już kiedyś, przy różnych okazjach, poruszałem sprawę temperacji, a nawet omawiałem strój mezotoniczny. Nie zawadzi jednak podzielić się najnowszymi przemyśleniami.
Część I. Temperacja równomierna i nie bardzo
Jak wiemy, koło kwintowe jest nieco za kuse i kiepsko się dzieli. Można je porównać do przykrótkiej kołdry, której nie wystarczy, by równomiernie przykryć to, co chcemy, bo wszędzie jest za krótka, a jak w porywie zechcemy mimo wszystko całkowicie przykryć pierś czy głowę, to zupełnie odsłonimy sobie nogi. Czytaj dalej
Mamy pianino bez żadnych oznaczeń, bez tabliczki producenta, bez napisów i numerów… Jak ustalić, kto i kiedy je wyprodukował?
“Kiedy” – to pytanie stosunkowo łatwe. Dowolne pianino można datować, jeżeli znajdziemy markę i numer seryjny jego mechanizmu. Pamiętajmy o tym, że mechanizmy pianinowe były zazwyczaj produkowane przez inne fabryki, niż samo pianino; co więcej – fabryki mechanizmów w większości przypadków prowadziły swoją dokumentację bardzo skrupulatnie, co pozwala nam datować pianina nawet najbardziej niszowych i niespotykanych wytwórni właśnie za sprawą mechanizmu. Czytaj dalej
Moderator, inaczej wyciszacz, czyli listwa z paskiem filcu, która wchodzi pomiędzy młotki a struny pianina, ma długą historię. Można go spotkać nawet w bardzo starych pianinach, wyprodukowanych w latach 1860-ych. Początkowo moderator uruchamiano ręcznie, bezpośrednio przesuwając pasek filcu po otwarciu pokrywy pianina. Później dorobiono system dźwigni sterowanych gałką po prawej lub lewej stronie klawiatury. Jeszcze później w celu sterowania moderatorem zaczęto instalować w pianinach trzeci, środkowy pedał – i w tej wersji moderator funkcjonuje do dzisiaj.
Czy w fortepianach również stosowano moderator? Tak, sporadycznie. Jednak fortepian z moderatorem to prawdziwa rzadkość. Czyżby pianino posiadało coś takiego, czego nie ma fortepian? Skąd w pianinach wziął się wynalazek, którego nie stosowano w fortepianach? Czytaj dalej
W swoim czasie rozpracowałem listę niemieckich producentów fortepianów i pianin z terenów Ziem Odzyskanych, a więc tych, które mieszczą się w granicach dzisiejszej Polski. Lista wyszła imponująca, a do tego jest regularnie uzupełniana. W chwili obecnej jest to najbardziej kompleksowe spojrzenie na niemieckie budownictwo fortepianowe, które historycznie rozwijało się na terenach przyłączonych do Polski w 1945 roku.
Nadszedł czas na opublikowanie następnego etapu moich badań – list polskich producentów z terenów dzisiejszej Polski, krajów ościennych oraz krajów polskiej imigracji.
Dziś proponuję listę wszystkich znanych producentów pianin, fortepianów i fisharmonii z terenów dzisiejszej Rzeczypospolitej. Czytaj dalej
Tym razem znów o chińskich pianinach. Przygotujcie się na najdłuższy post w historii “Ars Polonica” (3558 słów). Jak urosnę, zostanę pisarzem.
Czytałem swój stary post o azjatyckich fortepianach i pianinach i przeżywałem całe spektrum emocji: od pełnej akceptacji tego, co napisałem, do ochoty na ostrą polemikę i na bardziej całościowe i przemyślane ujęcie sprawy. Mam nadzieję, że nie wyszło zbyt chaotycznie. Przypominam, że w poprzednim poście (link powyżej) znajduje się lista marek pianin i fortepianów produkowanych w Azji. Czytaj dalej
Firma Steinway & Sons zaopatruje swoje fortepiany w literowe oznaczenia modeli. Oto tabela modeli fortepianów Steinwaya ukazująca długość poszczególnych modeli i ich nazwę, zarówno “oficjalną” angielską, jak i jej polski odpowiednik.
Steinway, jak wiadomo, ma fabryki w Nowym Jorku oraz Hamburgu. Niektóre modele są (lub były) produkowane tylko w jednej z nich. Wiele modeli zaznało na przestrzeni dziejów różnych modyfikacji, które postaram się odpowiednio krótko opisać. Czytaj dalej
Usłyszałem anegdotę:
– Smutne są losy Calisii.
– Khaleesi? Oj tam. Została przecież matką smoków. Czytaj dalej
Zaczynałem pisać ten post zupełnie o czymś innym, ale wyjątkowo skręciłem nie w tę stronę, więc ostatecznie postanowiłem, zamiast się cofać, zmienić numer linii. Czytaj dalej
Bruno Sommerfeld (lata działalności: 1905/1921 (1923-24?) – 1943, lata życia nieustalone, być może 1887 – po 1950?) – niemiecki producent pianin i fortepianów w Bydgoszczy, który w okresie II Rzeczypospolitej (od 1921 lub 1923-24) osiągnął ogromny sukces w produkcji pianin i fortepianów, wybijając się na czołowe miejsce wśród krajowych fabrykantów fortepianów. Czytaj dalej