Niniejszy artykuł należy traktować jako pomoc dydaktyczną, i w żadnym przypadku jako jedyne źródło pomocnej informacji. Wszystkie rady, które tu zamieszczam, pochodzą z mojego własnego doświadczenia w zakresie przewozu i transportu fortepianów oraz pianin, niemniej nie ponoszę żadnej odpowiedzialności za ich stosowanie przez osoby trzecie, niemające w temacie ani wprawy, ani rozeznania. 

Przede wszystkim, należy sobie uzmysłowić, że:

• Fortepian jest bardzo ciężki. Jego waga wynosi kilkaset kilogramów;
• Każdy fortepian ma inną wagę, a “mniejszy” niekoniecznie oznacza “lżejszy”;
• Przód fortepianu jest o wiele bardziej ciężki, niż tył.

Fortepian więc waży różnie. Starsze egzemplarze są nieco lżejsze, np. przeciętny fortepian konstrukcji wiedeńskiej bez pełnej ramy metalowej waży ok. 250-300 kilogramów. Fortepiany nowoczesne, z pełną ramą żeliwną, ważą więcej, w granicach 350-500 kilogramów, przy czym rodzaj stosowanych materiałów ramy i drewnianego korpusu może sprawić, że waga dwóch z pozoru jednakowych fortepianów może mieć ponad 100 kg różnicy. Jednocześnie, nie ma możliwości wstępnego zważenia fortepianu, choćby po to, by ustalić, ilu ludzi potrzebujemy do pomocy i jakiej siły urządzenia (linki, dźwigi itp.). Pamiętajmy również o tym, że małe, gabinetowe fortepianiki mogą ważyć niespodziewanie dużo – co może nas bardzo nieprzyjemnie zaskoczyć.

Do przenoszenia fortepianu potrzebne są trzy osoby oraz szereg urządzeń pomocniczych, jak to jeden lub dwa stare grube materace (których nie szkoda zniszczyć) oraz wytrzymały (co najmniej 250 kg!) wózek-platforemka o czterech skrętnych kółkach.

Oto jaka jest kolejność działań.

1. Należy zbadać teren. Przejrzeć schody, zakręty, progi; zaplanować, gdzie trzeba będzie układać materace, gdzie będą niebezpieczne zakręty lub wąskie przejścia.

2. Należy fortepian maksymalnie odciążyć. W tym celu wyjmujemy pulpit, wykręcamy zawiasy górnej pokrywy i odstawiamy ją. Wyjmujemy klapę od klawiatury; wykręcamy śruby klawiatury (na dole) i bardzo ostrożnie wyjmujemy klawiaturę wraz z całym mechanizmem młotkowym (pilnując, żeby żaden młotek nie zahaczył o korpus i się nie urwał). W przypadku fortepianu wiedeńskiego dodatkowo należy odkręcić listwę tłumików.

3. Należy odkręcić lirę pedałową. W niektórych fortepianach najpierw trzeba odkręcić ją, a dopiero potem wyjmować mechanizm (patrz p. 2).

4. Bierzemy mocny, wytrzymały taboret, który stawiamy przed lub za przednią lewą nogą fortepianu. Jedna lub dwie osoby trzymają lewy przedni róg fortepianu, tymczasem gdy inna osoba na dole wykręca lewą nogę z korpusu fortepianu.

5. Po wykręceniu lewej nogi fortepian należy położyć tym końcem na taboret, z kolei tuż obok taboretu, pod fortepian, należy położyć jeden z przygotowanych wcześniej materaców.

6. Jedna osoba podtrzymuję fortepian za tylną nogę, tak by nie opierał się o nią całą swą wagą; tymczasem jedna lub dwie osoby chwyta za kraj oparty o taboret i lekko go podnosi, wytrącając jednocześnie taboret spod fortepianu. Potem należy lewy przedni koniec fortepianu ostrożnie opuścić i położyć na materac. Teraz chwytamy za prawy koniec, wciąż oparty o nogę, i podnosimy go tak, żeby fortepian w całości stanął na materacu swoim lewym bokiem.

7. Kiedy fortepian już stoi na boku na materacu (uwaga: jest chwiejny!), jedna (dwie) osoba go przytrzymuje, natomiast druga wykręca pozostałe nogi instrumentu.

8. Wózek skrętny należy podprowadzić do materacu obok przedniego końca fortepianu.

9. Jedna lub dwie osoby podnosi przód fortepianu i delikatnie narzuca go na wózek, uważając, żeby wózek nie wyślizgnął się spod fortepianu. Druga osoba z tyłu przetrzymuje fortepian w pionie, tak by on się nie zawalił.

10. Należy nasunąć fortepian na wózek tak, by można było wyciągnąć spod fortepianu materac, zaś sam fortepian mógł stać luźno na wózku. Zatem wózek powinien się znajdować po środku fortepianu, bliżej przedniego kraju.

11. Fortepianem na wózku jedziemy tak daleko, jak tylko pozwala płaska nawierzchnia. W przypadku progu należy nachylić tylny kraniec (w zależności od tego, czy fortepian idzie ogonem, czy przodem) fortepianu wraz z wózkiem, tak by przednie koła wózku mogły najechać na próg i ostrożnie zeń zjechać. Potem z kolei tył należy podnieść, tak by tylne koła wózka pokonały tenże próg.

12. W momencie, gdy dojeżdżamy fortepianem do schodów, wózek staje się bezużyteczny. Na schodach tymczasem musimy ułożyć materac, a może nawet i dwa (jeden będzie za krótki). Fortepian, wciąż jeszcze na wózku, nasuwamy na materac, przytrzymując jednocześnie materac, by nie zjechał w popłochu ze schodów.

13. Technologia pokonania schodów:

• Albo fortepian sunie luzem po materacach (uwaga na zawiasy!), przy czym, jak tylko górny materac się zwolni, należy przerzucić go nad fortepianem i położyć z przodu przed dolnym;
• Albo fortepian przesuwamy po schodach na materacu, trzymając przede wszystkim materac. Oczywiście, co najmniej jedna osoba, a lepiej dwie, powinna ubezpieczać fortepian od góry, tak by nie zawalił się on na bok, nie otarł górą o ścianę, nie stłukł ogonem lampy itd.

Pamiętajmy, że fortepian, który sunie po schodach w dół, zatrzymać jest bardzo ciężko! Powinno się nim zjeżdżać powoli, cały czas kontrolując prędkość zjazdu.

14. Na dole schodów znów należy ustawić wózek, na który trzeba najechać zjeżdżającym fortepianem. Wyrównać go na wózku, zabrać ze schodów materace.

15. Podjechać wózkiem z fortepianem do przyczepy i ustawić do przodu ogon fortepianu. Ogon, który jest lżejszy, łatwiej jest narzucić na wysoką przyczepę. Jednocześnie, pod przód fortepianu należy podłożyć materac, tak by przy zarzucaniu na przyczepę nie otarł krawędzią o ziemię / asfalt itp.

16. Fortepian transportuje się przyczepą z plandeką na lewym boku (nigdy w pozycji leżącej!). Należy go umieścić dokładnie po środku przyczepy i maksymalnie dopchnąć do przodu. Przyczepa winna być wysłana czymś miękkim, po czym fortepian będzie sunął do przodu bez ryzyka porysowania lewego boku, na którym stoi. Tak więc wykładzina, gąbka itp. – to musi być przygotowane wcześniej.

17. Górną pokrywę, powtarzającą swym kształtem sam fortepian, należy włożyć do przyczepy, przykrywając fortepian, i dopiero potem całość ściągać pasami.

18. Ustawiony w pozycji docelowej fortepian należy obłożyć czymś miękkim (poduszki, gąbki) i ściągnąć w dwóch miejscach linami (pasami). Pasy muszą być napięte, gdyż fortepian, stojący na boku, nie jest dość stateczny. Jednocześnie pod pasy należy włożyć coś miękkiego, co zamortyzuje ich tarcie o korpus fortepianu i nie dopuści do jego porysowania. Na tak zamocowany fortepian, obłożony z obu stron materacami, zakładamy plandekę, która uchroni instrument przed ewentualnymi opadami.

19. Pozostałe części fortepianu (nogi, pedały, klawiatura, pulpit) można przewozić osobno, np. w samochodzie, lub umieścić je obok fortepianu w przyczepie. W tym jednak przypadku należy dobrze je zamocować, tak by nie latały podczas jazdy i nie obijały się o fortepian i o siebie.

20. Rozładunek fortepianu wygląda podobnie. Luzuje się pasy, usuwa się pokrywę i drobne elementy, wysuwa się fortepian na podłożony materac, potem przekłada się go na wózek. Wkręca się prawą i tylną nogę, przyszykowuje się taboret, kładzie się fortepian na prawą i tylną nogę. Podnosi się lewy koniec nad materacem i wkręca się lewą nogę. Wówczas fortepian stoi już na własnych nogach i potrzebuje uzupełnienia wyjętych wcześniej części.

Pamiętajmy:

• Najpierw zdejmuje się lirę pedałową, a dopiero potem odkręca się nogę.
• Fortepian nieraz jest przerażająco ciężki, toteż powinno się zawsze mieć w pogotowiu taboret, na który można położyć “beznogi” koniec fortepianu i odpocząć.
• Należy uważnie pilnować, jak się pierwotnie mocowały wyjęte części. W przeciwnym razie można banalnie nie złożyć instrumentu z powrotem.
• To, że stojący na boku fortepian jest dość wąski, czyni go poniekąd wygodniejszym do transportowania i manewrowania, niż pianino, które w żadnym układzie wąskie nie jest.
• Należy maksymalnie oszczędzać fortepian i nie poddawać go mocnym szturchnięciom, uderzeniom i upadkom. Pilnować, by nic nie “wjechało” i nie uderzyło prosto w struny otwartego i bezbronnego fortepianu.
• Długość przyczepy może być zaledwie minimalnie dłuższa od samego fortepianu.
• Zimą transport fortepianu jest mniej pożądany, ale nie niemożliwy. Należy pamiętać o zjawisku szoku termicznego, a więc najpierw pokój, w którym znajduje się fortepian, trzeba stopniowo wychłodzić (bez otwierania okien i przewiewów, po prostu minimalizując ogrzewanie), żeby fortepianu nie wynosić z domu, gdzie +27, na zewnątrz, gdzie -12. Z kolei, po przewiezieniu fortepian należy ustawić w pomieszczeniu maksymalnie wychłodzonym, w którym potem przez kilka dni trzeba stopniowo podwyższać temperaturę. W przeciwnym wypadku fortepian będzie się pocić, co potem może doprowadzić do pojawienia się rdzy i pleśni, a do tego – co gorsze – do pęknięcia płyty rezonansowej i ogólnych problemów z drewnem klejonym.

Powyższe rady opracowałem w oparciu o pracę z fortepianami używanymi. W przypadku transportu fortepianów nowych, w “doskonałym stanie zewnętrznym”, po renowacji etc. należy opracować dodatkowe wskazówki, eliminujące m.in. moment tarcia lewym bokiem fortepianu o materac lub narzucanie go na wózek.

Technologii wnoszenia fortepianu schodami niestety nie opracowałem.

PS. O tym, że ja nie świadczę usług transportu fortepianów i pianin, dowiadują się tylko ci, którzy umieją czytać ze zrozumieniem. Serdecznie pozdrawiam przedstawicieli kolejnej Mniejszości! Pozostała większość już szuka zakładki “Kontakt” i zaczyna wydzwaniać…

Zapytania z wyszukiwarki, prowadzące na tę stronę:

• konserwacja fortepianu (10)
• jak czyścić klawisze pianina (10)
• transport fortepianu (10)
• czy pianino można transportować na leżąco (6)
• jak transportowac fortepian (6)
• jak należy przewozić pianino na leżaco (5)
• przenoszenie pianin (4)
• fortepian transport (4)
• przenoszenie fortepianu (4)
• budowa klawiatura młoteczkowa pianina cyfrowego (3)
• pianini czy można przewozić na leżąco (3)
• jak wyczyscic czarny fortepian (3)
• jak odnowić klawisze fortepianu (3)
• schiedmayer fortepian ile wazy (3)
• przewoz pianina znorwegi do polski-jakie (3)
• czy mozna polozyc pianino (3)
• ile kosztuje wniesienie pianina (2)
• przewoz fortepianu (2)
• wniesienie pianina warszawa (2)
• urządzenie do wnoszenia pianin (2)
• wskazowki jak zabezpieczyc fortepian do transportu (2)
• przepisy przewozu antykow piano (2)
• pianino legnica transport na lezaco (2)
• sanie do pianina (2)
• konserwacja pianin (2)
• lira pedałowa (2)
• transport fortepianów (2)
• transport fortepianów loc:PL (2)
• wozek do pianin (2)
• czym pomalowac stare pianino (2)
• wozek pianino transport (2)
• czy pianini mozna przewozic na lezaco (2)
• domowa konserwacja pianina (2)
• rama do transportu fortepianu (2)
• yhs-004 (2)
• zmiana politury pianina poznan (2)
• czy pianino mozna polozyc do transportu (2)
• wózki do fortepianu (2)
• gdzie kupić młoteczki do fortepianu (2)
• czy elektroniczne pianino mozna przewizic na lezaco? (2)
• wózek do pianina (2)
• czy pianino mozna transportowac w pionie (2)
• fortepian elektroniczny samic se-900g (2)
• wózek fortepian (2)
• sanki do tranaportu fortepianu (1)
• Skrzynia do transportu nóg fortepianu (1)
• strojenie i wymienianie młoteczków w pianinie gdansk (1)
• schody w kształcie klawiszy fortepianu w białymstoku (1)
• sanie do fortepianu (1)
• wymiana młoteczka w pianinie gdańsk (1)
• rranaport fortepianu (1)
• renowacja klawiszy pianino (1)
• reguluje naciąg strun w fortepianie hasło (1)
• raport o rynku instrumentów muzycznych 2012 (1)
• znalazłam nogę od fortepianu (1)
• pianino w pionie (1)
• transport ciezki bialystok (1)
• wózki do transportu pianin (1)
• wnoszenie fortepianu forum (1)
• wozek do transportu fortepianu (1)
• wniesienie pianina katowice (1)
• wozek fortepianowy (1)
• urządzenie do przenoszenia fortepianu (1)
• URZĄDZENIA TRANSPORTOWE fortepian (1)
• wozek pianino (1)
• transport fortepianu z pokoju do pokoju (1)
• transport fortepianu z austrii (1)
• transport fortepianu poznań (1)
• Transport fortepianów ze Szczecina (1)
• transport fortepianow olsztyn (1)
• wózek do fortepianu (1)
• transport fortepianów kielce (1)
• wózki do transportu fortepianu po scenie (1)
• transport fortepian Poznan (1)
• wnoszenie pianina olsztyn (1)
• rama do transport fortepianow (1)
• czy można czyścić tył pianina (1)
• fortepiany pleyel numeracja (1)
• gdzie kupić młoteczki do pianina legnica (1)
• gdzie w białymstoku są schody w kszałcie klawiszy fortepianu (1)
• irmler leipzig (1)
• jak czyścić klawisze od fortepianu (1)
• jak naprawić klawisz w pianinie (1)
• jak oczyscic stare pianino (1)
• Jak odkrencic nogi fortepiana (1)
• jak przenieść fortepian (1)
• fortepian przód (1)
• ebay fortepiany irmler (1)
• dusza fortepianu jak odkrecic (1)
• czy można przenosić pianino (1)
• czy mozna przenosić pianino na boku (1)
• czy nogi w fortepianie sie wykrecaja (1)
• czy pianino mozna położyc na plecach (1)
• czy pianino można przenosić w pionie (1)
• czym czyścić mechanizmu pianina (1)
• czym wyczyscic korpus pianina (1)
• czym zabezpieczyć pianino (1)
• domowy sposób konserwacji pianina (1)
• jak przykrecic lire do fortepianu (1)
• jak w zime przetransportowac pianino (1)
• pianino transport w pionie (1)
• czym wyczyścić klawiaturę w pianinie (1)
• pianino zimmermann numeracja (1)
• pomoc w przenoszeniu fortepiana (1)
• poznan przewoz fortepianow (1)
• przenoszenie pianina na pasach (1)
• przewóz fortepianów (1)
• przewoz fortepianow gdansk (1)
• przewoz fortepianow poznan (1)
• pianino przenoszenie w zime (1)
• pianino pleyel w domach (1)
• pianino mloteczki eymiana (1)
• jak wniesc fortepian (1)
• jak wyczyścic klawiaturę pianina (1)
• jak zważyć fortepian (1)
• konserwacja politury fortepianu (1)
• Nogi grube do fortepianu antyczne drewno (1)
• odklejenie licznika z kaloryfera (1)
• Odmiana fortepianu z rama ustawiona w pionie (1)
• pasy pianina (1)
• pianino legnica konserwacja (1)
• przyrząd do przenoszenia fortepianu (1)